Το… ταπεινό μέλι είναι ένα φυτικό προϊόν το οποίο αποτελεί εδώ και χιλιετίες ένα σπουδαίο φάρμακο της φύσης, καθώς οι κυψέλες είναι ένα από τα πλέον θαυματουργά φαρμακευτικά εργαστήρια.
Οι αρχαίοι Έλληνες, Αιγύπτιοι, Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι, Σύριοι και Χετταίοι χρησιμοποιούσαν το μέλι ως θεραπευτικό μέσο. Ο Ιπποκράτης αναφέρει ότι οι άνθρωποι που τρώνε μέλι αποκτούν πιο ζωηρό χρώμα, ενώ ο Πυθαγόρας διαπίστωσε ότι το μέλι εξαφανίζει τη σωματική κόπωση.
Ο Δημόκριτος, ο οποίος έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματα, απέδωσε τη μακροβιότητά του στο μέλι λέγοντας ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι που το τρώνε διατηρούν το νεανικό σφρίγος τους.
Με το πέρασμα των ετών και την πρόοδο της επιστημονικής έρευνας επιβεβαιώθηκε ότι το μέλι έχει σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες.
Αν και σε καμία περίπτωση τα προϊόντα της μέλισσας δεν είναι φάρμακα, ούτε μπορούν να τα υποκαταστήσουν, έχουν τη δυνατότητα να δράσουν συμπληρωματικά βοηθώντας τον οργανισμό να καταπολεμήσει την ασθένεια που τον ταλαιπωρεί.
Έχει όμως αποδειχθεί ότι το μέλι είναι αντισηπτικό και μικροβιοκτόνο λόγω του υπεροξειδίου του υδρογόνου που περιέχει, της οξύτητάς του και της υψηλής συγκέντρωσης των ζαχάρων του. Βοηθά στην επούλωση των πληγών, σταματά το αίμα στις πληγές και τα τραύματα και προσφέρει ασηψία. Χάρη στις αντιβιοτικές και αλκαλικές ιδιότητές του βοηθά στην απολύμανση του στόματος και δεν δημιουργεί προϋποθέσεις τερηδόνας.
* Αρχικά, το μέλι έχει σημαντική αντιμικροβιακή δράση. Η ιδιότητά του αυτή έχει καταγραφεί σε αρκετές επιστημονικές μελέτες και αποδίδεται στην υψηλή ωσμωτικότητα, το χαμηλό pH και την περιεκτικότητά του σε υπεροξείδιο του υδρογόνου και άλλες ενώσεις.
* Από τη δεκαετία του 1930 έχουν παρουσιαστεί έρευνες οι οποίες δείχνουν ότι η επάλειψη μελιού ήταν επιτυχής σε ασθενείς που έπασχαν, μεταξύ άλλων, από αποστήματα, πληγές κατάκλισης, έλκη, φλύκταινες, λέπρα κ.λπ. Τα τελευταία χρόνια, το μέλι «manuka» («ιατρικό» μέλι), το οποίο προέρχεται από το φυτό Scoparium leptospermum, χρησιμοποιείται σε χειρουργικές γάζες για την επούλωση πληγών από πλαστικές επεμβάσεις.
* Το μέλι καταπολεμά τις φλεγμονές χωρίς να προκαλεί παρενέργειες στον οργανισμό. Η αντιφλεγμονώδης δράση του έχει αποδειχθεί με βιοχημικές αναλύσεις, έρευνες σε πειραματόζωα και κλινικές έρευνες. Με την επάλειψη των πληγών με μέλι παρατηρείται υποχώρηση της φλεγμονής, υποχώρηση του οιδήματος γύρω από την πληγή και μεγάλη ελάττωση του πόνου.
* Οι ελεύθερες ρίζες παίζουν ρόλο στην εκδήλωση σοβαρών ασθενειών όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, η αρθρίτιδα και άλλες. Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει σύστημα άμυνας το οποίο αποτελείται από αντιοξειδωτικές ουσίες, ένζυμα και άλλες, που περιορίζουν ή εκμηδενίζουν τη δράση των ελεύθερων ριζών. Το μέλι περιέχει μεγάλο αριθμό συστατικών με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.
* Το μέλι συνιστάται κατά της παχυσαρκίας που οφείλεται στον ελαττωματικό μεταβολισμό, υπερινσουλινισμό και στην συγκράτηση νερού στους ιστούς.
* Η παρατεταμένη κατανάλωση μελιού από άτομα που πάσχουν από καρδιακές διαταραχές, έχει σαν αποτέλεσμα την βελτίωση της κατάστασης τους. Τα ζάχαρα του μελιού, ιδίως η γλυκόζη είναι απαραίτητα για τις συστολές του καρδιακού μυ και αποτελούν πηγή ενέργειας για την καρδιά. Ακόμη το μέλι με τη βοήθεια των ζαχάρων του και τις ακετυλοχολίνης διαστέλλει τα αγγεία και μειώνει την υπέρταση.
* Το ποσοστό της αιμοσφαιρίνης, ιδίως σε παιδιά αυξάνει με την κατανάλωση μελιού κυρίως λόγω του σιδήρου και του χαλκού που περιέχει.
* Το μέλι είναι βασικά αλκαλική τροφή λόγω των μεταλλικών αλάτων που περιέχει. Η αλκαλικότητα αυτή μειώνει την οξύτητα του στομάχου. Το μέλι αποδεικνύεται πολύτιμο μέσο προστασίας κατά των ελκών του στομάχου και δώδεκα- δακτύλου. Τέλος το μέλι θεωρείται σαν ένα από τα καλύτερα φυσικά ελαφρά καθαρτικά.
* Η γλυκόζη του μελιού συμπληρώνει τις εφεδρείες του γλυκογόνου του ήπατος. Το συκώτι είναι το εργοστάσιο του οργανισμού μας όπου συντίθενται χρήσιμες για τον οργανισμό ουσίες και αποικοδομούνται άλλες που είναι επικίνδυνες όπως οι τοξίνες. Η παρουσία γλυκογόνου ενισχύει αυτή την εργασία και αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού στις μολύνσεις.
* Το μέλι περιέχει πολύ λίγη πρωτεΐνη και σχεδόν καθόλου αλάτι, ουσίες που δεν επιτρέπονται σε άτομα που έχουν παθήσεις νεφρών. Εκτός αυτού το μέλι, σαν υπερτονικό διάλυμα γλυκόζης, δυναμώνει και ενισχύει τον οργανισμό και είναι διουρητικό.
* Το μέλι λόγω του υψηλού ποσοστού φρουκτόζης σε συνδυασμό με τα ένζυμά του αποκαθιστά την νηφαλιότητα σε άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση μέθης ,ιδίως αν συνδυαστεί με χυμό λεμονιού.